บทความ

พบผลลัพธ์ทั้งหมด 97 รายการ (13 หน้า)

ตำรายาโรคเลือด

ภายในเล่มกล่าวถึง เรื่องไข้ และยาแก้ไข้ต่างๆ ตำราเลือดท้น ซึ่งกล่าวถึงโรคที่เกี่ยวกับโลหิตโดยเฉพาะโลหิตสตรี เช่น ยาขับเลือดหญิงมิถึงระดู ยาดองขับเลือด ยาแก้ออกลูกเลือดมิตก ยารุเลือดเน่าในท้อง เป็นต้น
ในตอนท้ายกล่าวถึง คัมภีร์โรคนิทาน อันเป็นคัมภีร์ที่ว่าด้วยโรคที่เกิดจากธาตุต่างๆ คือ ปฐวีธาตุ อาโปธาตุ เตโชธาตุ และวาโยธาตุ

ตำราฝีมะเร็ง

เนื้อหาด้านในพบกับภาพเขียนลายเส้นของยักษ์ และบอกตำแหน่งชื่อฝีในแต่ละเดือน นอกจากนี้ยังมีเนื้อหาที่กล่าวถึงโทษของฝีแต่ละชนิด ตำแหน่งการเกิดฝี ระยะเวลาการเกิดฝี ลักษณะของเม็ดฝี ตลอดจนการใช้สมุนไพรรักษาและบรรเทาอาการเจ็บป่วยเนื่องจากฝี

ณรงคจิตรชาดก

ณรงคจิตรชาดก เป็นกลอนสวดที่ไม่พบที่มาของเรื่อง เข้าใจว่าเป็นเรื่องที่แต่งเลียนแบบชาดก โดยผู้แต่งเขียนให้ผู้อ่านเข้าใจว่าเป็นเรื่องชาดก คือใช้ชื่อเรื่องเป็นชาดกและเนื้อเรื่องก็กล่าวถึงผลของบุรพกรรมซึ่งเป็นต้นเหตุของเหตุการณ์ในชาติปัจจุบัน ตัวละครเอกจะใช้คำว่า “หน่อศาสนา” และ “โพธิสัตว์” และตอนท้ายมีประชุมชาดก ทั้งนี้อาจจะเป็นเพราะผู้แต่งต้องการให้เห็นว่าเรื่องที่ตัวเองแต่งมีความสำคัญ น่าเชื่อถือ และได้อานิสงส์อีกด้วย

พระมาลัย ฉบับวัดดอนขนาก

การเดินทางของพระมาลัย เพื่อไปโปรดสัตว์ในนรก และเทวดาบนสวรรค์ ซึ่งได้พบกับพระอินทร์ และเทวดาผู้ที่จะจุติลงมาเป็นพระศรีอาริยเมตไตรในอนาคต พระมาลัยฉบับวัดดอนขนากนี้ แต่งด้วยฉันทลักษณ์ที่เรียกว่า “กลอนสวด” ซึ่งประกอบไปด้วยกาพย์ชนิดต่างๆ 3 แบบ อันได้แก่ กาพย์ยานี 11 กาพย์ฉบัง 16 และกาพย์สุรางคนางค์ 28 นอกจากนี้ยังพบชื่อทำนองสวดพระมาลัย 5 ทำนองได้แก่ ฉันท์ เชิด ราบ มังกร วสันต์ และเอกบท

พระตำรับเลขเจ็ดตัว

พระตำรับเลขเจ็ดตัว เป็นตำราโหราศาสตร์อย่างหนึ่ง นอกจากนี้ยังมีเรื่องอื่นๆ อีก ได้แก่ วันจม วันฟู วันลอย, การดูสมพงษ์, ฉัตรสามชั้น, ตำรับชั้น, เทพจร และตำรายาแก้โรคกระษัยต่างๆ ซึ่งอยู่ในช่วงท้ายของหน้าต้นต่อไปจนถึงหน้าปลายและเขียนด้วยดินสอ จึงอาจสันนิษฐานได้ว่า ในส่วนที่เป็นเรื่องของตำรายาสมุนไพรนั้นเขียนขึ้นคนละคราวกับพระตำรับเลขเจ็ดตัว และโหราศาสตร์เรื่องอื่นๆ

ตำราอาการ 32 ลักษณะไข้เหนือ

สมุดไทยขาวเรื่อง ตำราอาการ 32 ลักษณะไข้เหนือ ฉบับบ้านหมอเห สายโกสินทร์นี้ กล่าวถึงการทำยาเบญจกูลโสฬส ประกอบไปด้วยสมุนไพร ดังนี้ พริก ขิง สะค้าน เจตมูล ดีปลี และช้าพลู โดยมีสัดส่วยผสมยาแตกต่างกันไปตามกำลังของธาตุทั้ง 4

เอกสารโบราณตำรายาภูมิภาคตะวันตก

เอกสารโบราณตำรายาท้องถิ่นในฐานข้อมูลเอกสารโบราณภูมิภาคตะวันตกในประเทศไทย เมื่อเปรียบเทียบกับคัมภีร์แพทย์ฉบับหลวง รัชกาลที่ 5 หนังสือแพทย์ศาสตร์สงเคราะห์ ฯลฯ พบว่ามีคัมภีร์ที่ตรงกันอยู่มาก

ตำรายาโรคลม

ตำรายาเกี่ยวกับโรคลม ในคัมภีร์ชวดาร เกี่ยวกับลมต่างในร่างกายที่ไหลหมุนเวียนอยู่ หากเกิดความผิดปกติกับลมดังกล่าวก็จะทำให้เกิดโรคภัยไข้เจ็บต่างๆ ได้ ซึ่งมีสูตรยาสมุนไพรที่ใช้รักษาโรคต่างๆ เหล่านั้นด้วย