เอกสารโบราณ

หัวเรื่อง : ธรรมคดี

พบผลลัพธ์ทั้งหมด 833 รายการ (93 หน้า)

SAC001-039 อภิธรรมปฐาน ปุคคะละปัญญัติ

ธรรมคดี
อนาโตล , พับสา , ไทใหญ่ , พม่า , บาลี , ศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร

พระอภิธรรมเป็นหมวดที่ประมวลพุทธพจน์อันเกี่ยวกับหลักธรรมที่เป็นวิชาการว่าด้วยเรื่องปรมัตถธรรม ยกตัวอย่างเช่น เมื่อกล่าวถึงบุคคลใด บุคคลหนึ่ง ทางพระอภิธรรมถือว่าบุคคลนั่นไม่มี มีแต่สิ่งซึ่งเป็นที่ประชุมรวมกันของจิต เจตสิก รูป เท่านั้น พระอภิธรรมปิฎกมีอยู่ทั้งสิ้น 42000 พระธรรมขันธ์ แบ่งเป็น 7 คัมภีร์ ได้แก่ คัมภีร์ธัมมสังคิณี คัมภีร์วิภังค์ คัมภีร์ธาตุกถา คัมภีร์ปุคคลปัญญัติ คัมภีร์กถาวัตถุ คัมภีร์ยมก และคัมภีร์พระมหาปัฏฐาน ศักราช จ.ศ.1285 (พ.ศ.2466) สภาพเอกสาร อยู่ในกล่องกระดาษสีฟ้า ห่อกระดาษสาบาง เย็บหัว มีห่อผ้าเย็บติดกับตัวเล่ม รหัสเอกสารเดิม LPR.735/2544 อภิธรรมปฐาน ปุคคะละปัญญัติ ที่มาเอกสาร ดร.อนาโตล เป็ลติเยร์ มอบให้

SAC001-001 วิสุทธิมัคค์ อัฏฐกะถา ปาลิ

ธรรมคดี
อักษรพม่า , ใบลานอักษรพม่า , ธรรมคดี

คัมภีร์วิสุทธิมรรค เป็นคัมภีร์สำคัญคัมภีร์หนึ่ง ในพุทธศาสนานิกายเถรวาท ซึ่งได้รับการจัดลำดับความสำคัญเทียบเท่าชั้นอรรถกถา รจนาขึ้นโดยพระพุทธโฆสเถระ(พระพุทธโฆษาจารย์) ชาวอินเดีย เมื่อ พ.ศ.956 ที่ประเทศศรีลังกา ถือเป็นพระไตรปิฏกฉบับย่อ กล่าวคือสรุปความจากพระวินัยปิฏก พระสุตตันตปิฏก และพระอภิธรรม อันได้แก่ไตรสิกขา ประกอบด้วยศีล สมาธิ และปัญญา ศักราช จ.ศ. 1230 (พ.ศ. 2411) เดือน 3 แรม 1 ค่ำ สภาพของเอกสาร มีผ้าห่อ มีไม้ประกับ ลงรักทาชาด มีรอยการตัดขอบลาน สายผ้ามัดลวดลายอักษรพม่า รหัสเอกสารเดิม อักษรพม่า 1 ที่มาเอกสาร ดร.อนาโตล เป็ลติเยร์มอบให้

SAC001-037 พระพุทธเจ้าชนะมารทั้ง 8

ธรรมคดี
อนาโตล , พับสา , ไทใหญ่ , ศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร

ว่าด้วยเรื่อง พระพุทธเจ้าผจญมารและได้รับชัยชนะ 8 ครั้งสำคัญ อันได้แก่ ผจญพญามารนามสวสัตี, ผจญอาฬวกยักษ์, ผจญพญาช้างนาฬาคิรี, เผชิญหน้าโจรองคุลิมาล, ผจญนางจิญจมาณวิกา, ผจญสัจจนิครนถ์, ผจญพญานาคนันโทปนันทะ, และผจญพรหมชื่อพกะ ศักราช จ.ศ.1214 (พ.ศ.2395) สภาพเอกสาร บรรจุในกล่องสีฟ้า พับกระดาษสาเย็บหัว รหัสเอกสาร LPR.734/2544 ที่มาของเอกสาร ดร.อนาโตล เป็ลติเยร์ มอบให้

SAC001-036 ปรมัตถะ พินธุ นิสสยะ

ธรรมคดี
อนาโตล , ศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร , ใบลาน , พม่า

ปรมัตถพินทุ แปลภาษาบาลีแบบยกศัพท์เป็นภาษาพม่า ปรมัตถพินทุเป็นคัมภีร์ไวยากรณ์บาลีสายกัจจายนะที่แต่งในพม่า ผลงานไวยากรณ์บาลีอีกเรื่องหนึ่งของพระเจ้าโจสะวา ศักราช จ.ศ.1203 (พ.ศ.2384) เดือน 3 ขึ้น 9 ค่ำ สภาพเอกสาร มีไม้ประกับ ฉบับปิดทองล่องชาด รหัสเอกสาร อักษรพม่า 38 ทีมาเอกสาร ดร.อนาโตล เป็ลติเยร์ มอบให้

SAC001-004 กัปปิยะการะกะ (นิสสัยยะ) และขุททะสิกขา ปาฬิ

ธรรมคดี
ศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร , อักษรพม่า , อนาโตล , ธรรมคดี

กัปปิยะ หมายถึง สมควร ควรแก่สมณะบริโภค ของที่สมควรแก่ภิกษุบริโภคใช้สอย คือพระพุทธเจ้าอนุญาตให้ภิกษุให้หรือฉันได้ เช่น ข้าวสุก จีวร ร่ม ยาแดง เป็นกัปปิยะ กัปปิยะการก หมายถึง ผู้ที่ทำของสมควรแก่สมณะ ผู้ที่ทำหน้าจัดของที่สมควรแก่ภิกษุบริโภค ขุททสิกขา จัดอยู่ในคัมภีร์อนุฎีกา คือปกรณ์ที่พระอนุฎีกาจารย์ทั้งหลายแต่งแก้หรืออธิบายคัมภีร์ฎีกาให้เข้าใจมากขึ้น ซึ่งอนุฎีกานี้เป็นหลักฐานชั้น 4 รองจาก พระไตรปิฎก อรรถกา และฎีกา ศักราช จ.ศ. 1241 (พ.ศ. 2422) เดือน 5 แรม 5 ค่ำ วันเสาร์ สภาพของเอกสาร มีผ้าห่อ ไม้ประกับมีจารึก ขอบลานมีลวดลายตัดแต่ง ฉบับลานดิบ มีการร้อยใบลานหลายใบติดกันให้หนาขึ้นเพื่อทำเป็นตัวแบ่งบท มีรอยปลวกกิน รหัสเอกสารเดิม อักษรพม่า 6 ที่มาเอกสาร ดร.อนาโตล เป็ลติเยร์มอบให้

NPT004-006 พระปาฎิโมกข์

ธรรมคดี
นครปฐม , ตลาดน้ำ , พิพิธภัณฑ์พื้นบ้าน , แม่น้ำนครชัยศรี

คัมภีร์พระวินัยหรือศีลของสงฆ์ 227 ข้อโดยประมวลพุทธบัญญัติอันทรงตั้งขึ้นเป็นพุทธอาณา มีพุทธานุญาต ให้สวดในที่ประชุมสงฆ์ ทุกกึ่งเดือน เรียกกันว่า สงฆ์ทำอุโบสถ บทปาติโมกข์เหล่านี้ปรากฏอยู่ในพระวินัยปิฎก หมวดสุตตวิภังค์

SAC001-002 ทุกะ ปัฏฐาน ปาฬิ

ธรรมคดี
ใบลานอักษรพม่า , พับสาอักษรพม่า , เอกสารโบราณ , อนาโตล , ศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร

คัมภีร์ปัฏฐานนี้ อยู่ในพระอภิธรรม อธิบายความเป็นปัจจัยแก่กันแห่งธรรมทั้งหลายในแม่บทชุด 2 (ทุกมาติกา) เช่น โลกียธรรมเป็นปัจจัยแก่โลกียธรรม โดยอารัมมณปัจจัย (รูปายตนะ เป็นปัจจัยแก่จักขุวิญญาณ ฯลฯ) ศักราช จ.ศ. 1235 (พ.ศ. 2411) เดือน 11 แรม 10 ค่ำ สภาพของเอกสาร มีผ้าห่อ มีไม้ประกับ ฉบับลานดิบ รหัสเอกสารเดิม อักษรพม่า 2 ที่มาเอกสาร ดร.อนาโตล เป็ลติเยร์มอบให้

SAC001-012 ภิกขุนี กังขา วิตะระณี

ธรรมคดี
ใบลานอักษรพม่า , พับสาอักษรพม่า , เอกสารโบราณ , อนาโตล , ศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร

บันทึกว่า “นายมนและภรรยา เรือนต้นของพระมหากษัตริย์เมืองหย่องห่วย ถวายทาน” กล่าวถึง อรรถกถาที่แต่งอธิบายวินัยในส่วนของภิกษูณี กังขาวิตตรณี คือ อรรถกถาพระปาติโมกข์ เป็นคัมภีร์ที่รจนาโ้วยพระพุทธโฆสะ ข้อมูลเพิ่มเติม ศักราช จ.ศ.1204 (พ.ศ.2385) เดือน 4 แรม 9 ค่ำ สภาพเอกสาร มีไม้ประกับ ฉบับลงรักปิดทอง รหัสเอกสารเดิม อักษรพม่า 13 ที่มาของเอกสาร ดร.อนาโตล เปลติเยร์ มอบให้

NPT004-080 พระปาฏิโมกข์

ธรรมคดี
ธรรมคดี , วัดลำพยา , วัดลำพญา

สมุดไทยระบุว่า “สร้าง พ.ศ. 2468 พ่อคราม แม่แป้น”