เอกสารโบราณ

เส้นตัวอักษร : หมึกแห้งสีแดง

พบผลลัพธ์ทั้งหมด 10 รายการ (2 หน้า)

RBR003-105 มัทรีเรียกขวัญ

ธรรมคดี
วัดใหม่นครบาล , ราชบุรี , มัทรี

หน้าทับเขียนด้วยปากกาลูกลื่นสีแดง “มัทรีเรียกขวัญม่วนหลับเลย” และเขียนด้วยปากกาลูกลื่นสีดำ “มัทรีผูก ๙” ลานสุดท้ายจาร “มัทรีเรียกขวัญม่วนบ่หาย” ท้ายลานระบุ “มทฺทีปพฺพํ นิฏฺฐิตํ ก็แล้วเท่านี้ก่อนแล ๚๛ฯ จบมัทรีเรียกขวัญมวลบ่หายพอคลั่งไคล้เหงาหลับพุ้นแลนายเหย นิจฺจํ นิจฺจํ ธุวํ แก่ข้าแด่เทอะ”

BKK001-019 ตำรากษัยและแผนเส้น

ตำราเวชศาสตร์
ศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร (องค์การมหาชน) , พิพิธภัณฑ์เพื่อการศึกษา วัดหนังราชวรวิหาร , เอกสารโบราณ , สมุดไทย , กษัย , กระษัย , กระสาย , กษัยลม , กษัยเหล็ก , แผนเส้น , สมุนไพร , รักษาโรค

หน้าต้นเป็นตำรากษัย เขียนด้วยหมึกแดง กล่าวถึงกำเนิดกษัยทั้ง 18 ประการ และตำรับยาในการรักษาโรค หน้าปลายเป็นแผนเส้น เขียนด้วยหมึกดำและดินสอ

BKK001-018 ตำราพรหมชาติ

ตำราโหราศาสตร์ , ตำราเวชศาสตร์
ขอมไทย , ตำราการขุดหลุมตั้งการมงคล , ตำราดูข้างแรม , ตำราดูปีเกิดวันเกิด , ตำราดูราหูจร , ตำราดูวันจม , ตำราดูวันดีวันร้าย , ตำราดูวันปลูกเรือน , ตำราดูหลักต้นไม้ , ตำราเทพจร , ตำราเรียงหมอน , ตำราแรกนา , ตำราห่วง , ไทย , บาลี , พิพิธภัณฑ์เพื่อการศึกษา วัดหนังราชวรวิหาร , ศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร (องค์การมหาชน) , สมุดไทย , เอกสารโบราณ

ตำราพรหมชาติ ประกอบด้วยเนื้อหาต่าง ๆ ดังนี้ ตำราห่วง ตำราเทพจร ตำราดูข้างแรม ตำราดูวันดีวันร้าย ตำราดูวันจม ตำราดูราหูจร ตำราการขุดหลุมตั้งการมงคล ตำราดูวันปลูกเรือน ตำราดูหลักต้นไม้ ตำราเรียงหมอน ตำราดูปีเกิดวันเกิด ตำราแรกนา ฯลฯ จากนั้นมีตำราแทรกเล็กน้อยด้วยหมึกน้ำเงินและเขียนบนเส้น เป็นคนละลายมือ คาดว่าถูกเขียนเพิ่มทีหลัง

RBR007-016 ตำรายาและโหราศาสตร์

ตำราโหราศาสตร์ , ตำราเวชศาสตร์
ศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร (องค์การมหาชน) , วัดบางกระ , เอกสารโบราณ , เอกสารตัวเขียน , ฐานข้อมูลเอกสารโบราณภูมิภาคตะวันตกในประเทศไทย , สมุดไทย , สมุดไทยขาว , ตำรายา , ยา , สมุนไพร , รักษาโรค , ยาแก้อาโปธาตุ , ยาแก้ปัฐวีธาตุ , ยาแก้วาโยธาตุ , ยาแก้ไข้ดีพลุ่งพล่าน , ยาอนันทจักรวาล , ยาแก้ตกเลือด , ยาแก้ขัดระดู , ยาบำรุงเลือด , ยาปลุกเลือด , ยาชำระโลหิต , ยาต้มแก้ลมเพลมพัด , ยานัตถุ์ผีออก , ยาแก้คุณไสย , ยาไฟบรรลัยกัลป์ , ยาริดสีดวง , ยาฝีปะคำร้อย , ยาละลอก , ยาพอกละลอกแก้ว , ยาต้มมะเร็ง , ยาซาง , ยาแก้ลงราก , ยาแก้งูขบ , ยาสำรอกเลือด , ยาแก้พิษขนานใหญ่ , ยันต์ลงผ้าประเจียด , ยันต์อิติปิโสลงแผ่นทอง , นาคสมพงษ์

หน้าต้นกล่าวถึง ตำรายาและตำรับในการรักษาโรคต่างๆ เช่น ยาแก้อาโปธาตุ ยาแก้ปัฐวีธาตุ ยาแก้วาโยธาตุ ยาแก้ไข้ดีพลุ่งพล่าน ยาอนันทจักรวาล ยาแก้ตกเลือด ยาแก้ขัดระดู ยาบำรุงเลือด ยาปลุกเลือด ยาชำระโลหิต ยาต้มแก้ลมเพลมพัด ยานัตถุ์ผีออก ยาแก้คุณไสย ยาไฟบรรลัยกัลป์ ยาริดสีดวง ยาฝีปะคำร้อย ยาละลอก ยาพอกละลอกแก้ว ยาต้มมะเร็ง ยาซาง ยาแก้ลงราก ยาแก้งูขบ ยาสำรอกเลือด ยาแก้พิษขนานใหญ่ จากนั้นกล่าวถึงยันต์ลงผ้าประเจียด ยันต์อิติปิโสลงแผ่นทอง และนาคสมพงษ์

RBR007-013 โคลงกระทู้ ตำราปลูกเรือน และตำรายา

ตำราโหราศาสตร์ , ตำราเวชศาสตร์ , อักษรศาสตร์
ศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร (องค์การมหาชน) , วัดบางกระ , เอกสารโบราณ , เอกสารตัวเขียน , ฐานข้อมูลเอกสารโบราณภูมิภาคตะวันตกในประเทศไทย , สมุดไทย , สมุดไทยขาว , วรรณกรรม , โคลงกระทู้ , ปลูกเรือน , สมุนไพร , ยา , รักษาโรค , ฤกษ์ยาม

เริ่มด้วยบทไหว้ครู จากนั้นกล่าวถึงโคลงกระทู้ 4 และโคลงกระทู้ 8 เรื่องการสั่งสอน เช่น การประพฤติตามจารีต ทำความดี ละเว้นความชั่ว กตัญญูรู้คุณคน อย่าหูเบา ต้องมีจิตใจหนักแน่น เป็นต้น แทรกด้วยเรื่องโหราศาสตร์เช่น การปลูกเรือน การดูเสา การดูฤกษ์ยาม และตำรายาสำหรับรักษาโรคต่างๆ

RBR007-008 ตำรายา

ตำราเวชศาสตร์
วัดบางกระ , ราชบุรี , เอกสารโบราณ , ตำรายา , เวชศาสตร์ , สมุนไพร , รักษาโรค , ศมส. , ศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร , ฐานข้อมูลเอกสารโบราณฯ

สมุดไทยขาวฉบับนี้ กล่าวถึงอาการของโรคและตำรับยาในการรักษาโรคนั้นๆ อาทิ โรคฝีเลือดทวารทั้ง 7 ยาแก้สาริบาท ยาหอมเหลืองแก้ไข้จับแก้ลมจุกเสียด ยาแก้ตัวเหลือง ยาแก้ลิ้นกระด้างคางแข็ง เป็นต้น

RBR007-005 ตำราเมืองตักกศิลา

ตำราเวชศาสตร์
วัดบางกระ , ราชบุรี , เอกสารโบราณ , ตำรายา , เวชศาสตร์ , สมุนไพร , รักษาโรค , ศมส. , ศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร , ฐานข้อมูลเอกสารโบราณฯ

สมุดไทยขาว หน้าปกเขียนว่า “ตมราเมืองตักคสีนลาแล” และหน้าสุดท้ายเขียนว่า “สินสมุดแต่เทานีแล ตำรับนีมีสาระพัดทุกประกานแล” และมีการเติมวรรณยุกต์ด้วยหมึกสีแดง เนื้อเรื่องกล่าวถึง ตำรับยาในการรักษาโรคต่างๆ อาทิ ยาเขียวมหากาฬ นาประสะจัน ยาสมมิตใหญ่ ยาร้อยเขาวัง ยาฝนแสนห่า ยาคงคาเดือด นานัตถุ์แก้ไข้ ยาพรหมจินดา ยาต้มแก้ลมสันดาน ยาแก้กระหายน้ำ ยาดองแก้ริดสีดวง

SAC003-001 ตำรายาและตำราห่วง

ตำราโหราศาสตร์ , ตำราเวชศาสตร์
วัดทุ่งเนินพยอม , สุโขทัย , ศมส. , แผนเส้น , ตำรายา , ห่วง , ตำราห่วง , โหราศาสตร์

ต้นฉบับเป็นสมุดไทยขาว เขียนด้วยอักรไทยและขอมไทย เนื้อหาส่วนใหญ๋เป็นตำรายากล่าวถึงแผนเส้น รูปผู้ชาย ส่วนหน้าปลายมีภาพแผนเส้น และตำราห่วง

RBR003-106 มัทรีป่าเพียว

ธรรมคดี
ไทยวน , เชียงแสน , ล้านนา , ราชบุรี , มัทรี , เวสสันดร , ป่าเพียว , เทศน์ชัก

หน้าทับเขียนปากกาลูกลื่นสีน้ำเงิน “มัทรีป่าเพียวเทศขัก” และเขียนปากกาลูกลื่นสีดำ “มัทรี ผูก ๙” ท้ายลานระบุ “มทฺที ปพฺพํ นิฏฺฐิตํ กิริยาอันสังวรรณนายังมัทรีปริเจทอันประดับประดาไปด้วยพระคาถาทั้งหลายว่าได้ ๙๐ ทัส ก็สมเร็จเสด็จแล้วเท่านี้ก่อนแล ฯ บริบูรณ์เสด็จแล้วปีมะเมีย เดือน ๑๐ แรม ๖ ค่ำ พร่ำว่าได้วันเสาร์ ยามบ่ายโมง ๑ กับ ๒๕ ภินิด แลเจ้าเหย รัสสภิกขุอินธสอนเขียน บ่ดีขัด อาวชายเหือน กับภริยาชื่อว่า นางนา อยู่ดอนกอก ก็พร้อมกับด้วยลูกหญิงลูกชาย ก็อุบายหาใบลานหื้อภิกขุอินธอง สร้างหนังสือมัทรีฉบับป่าเภียว ไว้ค้ำชูศาสนาพระโคตมเจ้า ขอหื้อผู้สร้างผู้เขียน สุข ๓ ประการ มีนิพพานเป็นยอดแด่เทอะ หมู่ผู้ข้าทั้งหลายได้สร้างธรรมเขียนธรรม หมู่ข้าน้อยทั้งหลายก็พาเอากันปรารถนาเอาสัพพัญญุตญาณสิ่งเดียวแลเจ้าเหย เขียนบ่ดี สติบ่ตั้ง เพราะสาวบ้านเค้ามะคร้อ ครั้นว่ามันมาวัด มันเหลียวมาผ่อแต่หน้า ครั้นข้าบ่ผ่อก็อดบ่ได้ ครั้นข้าผ่อไป มันบิดหน้าหนี อีสาวอัปรีย์ช่างผ่อหน้าทุแลนา ขอหื้อมีประหญาปัญญาอันเฉลียวฉลาดชูตัวธรรม อย่าหื้อเป็นกรรมเป็นเวรแก่ข้า ขอหื้อบุญอันเขียนตัวธรรมนี้ไปลูบ(ลบ)ตัวกรรมตัวเวรอันกระทำมาหื้อเสี้ยงแด่เทอะ [นิพฺพา]น ปจฺจโย โหตุ นิจฺจํ ธุวํ แด่เทอะ”