คาถาหัวใจ หรือ หัวใจพระคาถา เป็นบทย่อของพระคาถาซึ่งถอดออกมาเป็นคำสั้น ๆ เพื่อให้จดจำได้รวดเร็วแต่ยังคงความหมายและความศักดิ์สิทธิ์ไว้เช่นเดิม คาถาหัวใจที่ปรากฏในสมุดไทย อาทิ หัวใจพระมหาชนก หัวใจพระเพชร หัวใจพระสุวรรณสาม หัวใจตรีนิสิงเห หัวใจพระเตมีย์ หัวใจงู หัวใจคน เป็นต้น นอกจากคาถาที่กล่าวถึงไปแล้วนั้น ยังมีคาถาหัวใจที่กล่าวถึงนอกเหนือจากคาถาหัวใจ 108 อีกด้วย เช่น หัวใจนภา หัวใจมงคล เป็นต้น การตั้งพิธีตีแถลงหรือแสลงก็ได้ ผู้ปริวรรตเข้าใจว่าเป็นพิธีที่ตั้งขึ้นเพื่อปัดพิษร้าย คุณไสยต่างๆ ให้ออกจากจากร่างกายของคน และโองการมหาเถรตำแย
กล่าวถึงการทำยาหม้อใหญ่แก้คุณไสย ยาหม้อใหญ้แก้สารพัดโรค แก้ฝีในท้อง ไข้สันนิบาต เป็นต้น ยันต์ลงศิลาฤกษ์ หรือเสาเอก สร้างอาคารต่างๆ ยันต์จัตตุโรลงตัดเสาตอนลงดิน หน้าปลายเป็นเรื่องโองการมะกรูดแปดกิ่ง หรือโองการพระอรหันต์แปดทิศ เป็นคาถาที่ใช้ทำน้ำมนต์รดไข้ ถอนพิษคุณไสย ต่างๆ
สมุดไทยดำ กล่าวถึง ยันต์และคาถากำกับ เช่น ยันต์แก้คุณไสย ยันต์ประจำทิศต่างๆ เป็นต้น
มนต์โองการมหาเถรตำแย หรือโองการพระมหาเถรตำแย ใช้ปรุงน้ำมนต์แก้คุณไสยคุณคน แก้โรคภัยไข้เจ็บ ต่างๆ
