ศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร (องค์การมหาชน) (ศมส.) ได้จัดกิจกรรมอบรมเชิงปฏิบัติการ “การพัฒนาศักยภาพบุคลากรเพื่อการอนุรักษ์เอกสารโบราณ” ให้แก่เจ้าของข้อมูลอันได้แก่วัดในจังหวัดปทุมธานี ประกอบด้วย วัดจันทน์กะพ้อ วัดปทุมทอง วัดมะขาม วัดฉาง วัดศาลาแดงเหนือ และผู้ที่ทำงานด้านวัฒนธรรมเข้าร่วมการอบรมในวันอังคารที่ 24 กันยายน 2567 ณ วัดจันทน์กะพ้อ จ.ปทุมธานี 

ทาง ศมส. เห็นว่าวัดเป็นผู้มีบทบาทสำคัญในการเก็บรักษาและอนุรักษ์เอกสารโบราณ เป็นเจ้าของเอกสารโบราณ เป็นผู้ดูแลเอกสารโบราณที่มีความสัมพันธ์ใกล้ชิดกับตัวเอกสารโบราณที่นับเป็นมรดกภูมิปัญญาทางวัฒนธรรมมากที่สุด ดังนั้นการส่งเสริมให้เจ้าของเอกสารโบราณมีทักษะความรู้ความเข้าใจในการอนุรักษ์เอกสารโบราณ การทำทะเบียนเอกสารโบราณ ตลอดจนการทำสำเนาดิจิทัลเอกสารโบราณเพื่อการอนุรักษ์ให้ยั่งยืนยิ่งขึ้น ให้เท่าทันต่อการสูญหายและสูญสลายของเอกสารโบราณไปตามกาลเวลา นอกจากนี้การทำทะเบียนเอกสารโบราณหรือการทำสำเนาดิจิทัลเอกสารโบราณยังมีประโยชน์อย่างยิ่งในกรณีใช้เป็นหลักฐานในการยืนยันหากเกิดการถูกโจรกรรมอีกด้วย  

ด้วยเหตุนี้ ศมส. จึงได้จัดกิจกรรมอบรมเชิงปฏิบัติการ “การพัฒนาศักยภาพบุคลากรเพื่อการอนุรักษ์เอกสารโบราณ” ให้แก่เจ้าของข้อมูล โดยการอบรมแบ่งเป็นภาคทฤษฎีและภาคปฏิบัติ ดังนี้

"ความรู้ทั่วไปเกี่ยวกับเอกสารโบราณและการสำรวจเอกสารโบราณ" โดย อ.ดอกรัก พยัคศรี อาจารย์ประจำภาควิชาภาษาตะวันออก คณะโบราณคดี มหาวิทยาลัยศิลปากร ได้บรรยายประเภทเอกสารโบราณชนิดต่าง ๆ และแนวทางในการสำรวจเอกสารโบราณ

"การอนุรักษ์เอกสารโบราณและการทำทะเบียนเอกสารโบราณเบื้องต้น" โดย นิสา เชยกลิ่น นักวิชาการ ศมส. เล่าถึงกระบวนการทำงานจัดการข้อมูลเอกสารโบราณ ตั้งแต่การลงพื้นที่เพื่อทำสำเนาดิจิทัล การทำความสะอาดเอกสารโบราณทั้งใบลานและสมุดไทย การทำทะเบียนเอกสารโบราณตามหลักการของฐานข้อมูลฯ การห่อผ้าและจัดเก็บเอกสารโบราณ

"เทคนิคการแปลงวัตถุเป็นดิจิทัลด้วยกล้องถ่ายภาพ" โดย ศุภกรานต์ พุ่มพฤกษ์ นักผลิตสื่อ เล่าถึงวิธีเลือกใช้กล้องถ่ายรูป เทคนิคที่ใช้ การตั้งค่ากล้องถ่ายรูป โปรแกรมที่ใช้ อุปกรณ์หรือฉากเซ็ตที่ใช้สำหรับทำสำเนาดิจิทัลเอกสารโบราณ ทั้งยังได้สาธิตวิธีการถ่ายภาพ 

หลังจากนั้นจึงให้ผู้เข้าร่วมอบรมได้ลงมือปฏิบัติด้วยตนเอง เริ่มจากการทำความสะอาด ทำทะเบียนเอกสารโบราณ และถ่ายภาพเพื่อทำสำเนาดิจิทัลเอกสารโบราณที่ทาง ศมส. จัดเตรียมไว้ ซึ่งได้รับความสนใจจากผู้เข้าร่วมกิจกรรมเป็นอย่างนี้

ศมส. เห็นว่าการจัดกิจกรรมอบรมเชิงปฏิบัติการในครั้งนี้จะเป็นอีกทางหนึ่งในการช่วยต่ออายุเอกสารโบราณ เพื่อให้เจ้าของข้อมูลได้มีความรู้ความเข้าใจ ตระหนักถึงคุณค่าและความสำคัญของเอกสารโบราณ และสามารถอนุรักษ์เอกสารโบราณที่อยู่ในความดูแลของตนเองให้คงอยู่ได้อย่างยาวนาน